رابطه ی بین سیستم های مغزی- رفتاری و جنس با اضطراب اجتماعی

سابقه و هدف: تئوری حساسیت تقویت گری (gray) سه سیستم عمومی انگیزشی، رفتاری و هیجانی را مطرح می سازد. این سیستم ها شامل سیستم بازداری رفتاری (bis)، سیستم فعال ساز رفتار (bas) و سیستم جنگ و گریز بوده که انعکاسی از جنبه های کارکردی متفاوت سیستم عصبی می باشند. پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین سیستم های مغزی- رفتاری و جنس با اضطراب اجتماعی می پردازد. مواد و روش ها: در پژوهش حاضر، 230 دانش آموز دبیرستانی 17-15 سال (115 دختر، 115 پسر) که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بوده اند با روش تصادفی چند مرحله ای برگزیده شدند. برای جمع آوری داده ها از سیاهه فوبیای اجتماعی (spin)، پرسشنامه شخصیتی گری- ویلسون و مقیاس سیستم فعال ساز رفتار/ سیستم بازداری رفتاری کارور و وایت (bas/bis) استفاده گردید. داده ها با استفاده از روش رگرسیون گام به گام و آزمون آماری t برای دو گروه مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: اجتناب فعال، اجتناب فعل پذیر، جنگ و خاموشی از مؤلفه های پرسشنامه شخصیتی گری- ویلسون به همراه جنسیت توانستند 9/25 درصد واریانس اضطراب اجتماعی را تبیین کنند. همچنین، کشاننده و جستجوی سرگرمی از مؤلفه های مقیاس سیستم فعال ساز رفتار/ سیستم بازداری رفتاری کارور و وایت به همراه جنسیت توانستند 8/25 درصد از واریانس اضطراب اجتماعی را پیش بینی نمایند. همچنین نتایج نشان داد که میانگین نمرات اضطراب اجتماعی آزمودنی های دختر به طور معنی داری از میانگین نمرات آزمودنی های پسر بیشتر است. نتیجه گیری: سیستم های مغزی- رفتاری می توانند سهمی در تبیین واریانس اضطراب اجتماعی داشته باشند. هر چند جنسیت می تواند مقداری از واریانس اضطراب اجتماعی را تبیین نماید ولی پژوهشهای بیشتر در این زمینه به تدقیق یافته ها کمک خواهد کرد.